Undanfarin ár hefur verið mikil vakning á mikilvægi hreyfingar fyrir geðheilsu. Þegar kemur að geðröskunum hafa rannsóknir endurtekið sýnt fram á það að hreyfing getur dregið úr einkennum svo um munar. Það eru þó ekki allir sem átta sig á því að reglubundin hreyfing getur í raun virkað sem meðferðarúrræði fyrir fólk með væg eða miðlungsalvarleg einkenni.
Einkenni þunglyndis og kvíða geta verið eftirfarandi:
Þunglyndi:
Einkenni þunglyndis getur m.a. verið depurð, leiði, svefnbreytingar, breyting á matarlyst, upplifun á því að vera einskisverður, áhuga og orkuleysi, sjálfsvígshugsunir og erfiðleikar við að halda einbeitingu.
Kvíði:
Almenn kvíðaeinkenni geta verið hita- eða kuldatilfinning, vöðvaspenna, tilfinningadofi, grunnur og ör andadráttur, svimi, kyngingarerfiðleikar o.fl. (Barlow og Durand, 2009).
Meðferðarúrræði
Eins og flestir þekkja eru sálfræði- og lyfjameðferðir tvö algengustu form meðferðar fyrir geðraskanir og eru hvor um sig viðurkenndar og áhrifaríkar leiðir. Einstaklingsviðtöl og lyfjameðferðir geta þó kostað mikið og ekki má gleyma aukaverkunum af lyfjum sem fólk vil að sjálfsögðu losna við þegar það er hægt. En hvernig getur maður gert það? – Jú, mögulega með því að fara í göngutúra, út að hjóla, í sund, út að dansa eða með því að hreyfa sig markvisst á einhvern annan hátt. Rannsóknir hafa endurtekið sýnt fram á að reglubundin hreyfing getur dregið verulega úr þunglyndi og kvíða (Asmundson o.fl., 2013; Perraton o.fl., 2009). Þar að auki hafa verið gerðar samanburðarrannsóknir á fólki með alvarlegt þunglyndi þar sem lyfjameðferð og hreyfing hafa verið bornar saman. Blumenthal o.fl. (2007) báru saman lyfjameðferð og hreyfimeðferð og fundu það út að hreyfing og lyfjameðferð virka jafn vel á miðlungsalvarlegt þunglyndi. Munurinn var þó sá að lyfin byrja að virka fyrr en hreyfing, þó voru þeir sem hreyfðu sig reglulega líklegri til að halda þunglyndiseinkennum niðri lengur en þeir sem einungis tóku lyf.
Allt er betra en ekkert, en meira er betra en minna
Öll hreyfing er holl og góð fyrir bæði líkama og sál en til þess að hreyfimeðferð virki sem best fyrir fólk sem á við þennan vanda að stríða er gott að hafa fagaðila sem sér um utanumhald og uppbyggingu æfinga. Tegund, uppsetning og ákefð æfinga skipta máli til þess að sem bestur árangur náist þegar kemur að kvíða og þunglyndi. Einnig verður að hafa í huga að flesta kvíða og þunglyndissjúklinga skortir áhugahvöt sem gerir hlutverk þjálfara enn mikilvægara, það er, til að sjá um utanumhald, hvatningu og stuðning.
Hvernig er best að koma sér af stað?
Best er að leita til fagaðila ef kostur er en ef einstaklingur ákveður að gera þetta upp á sitt einsdæmi, án þjálfara, getur verið mjög hjálplegt að vera með æfingafélaga sem getur veitt stuðning og hvatningu.Til dæmis er hægt að fara saman út í göngutúra, út að hlaupa eða hjóla. Þeir sem hafa áhuga á að fara í líkamsræktarstöðvar geta gert það og möguleikarnir þar eru margir.Það er einnig um að gera að nota hugmyndaraflið og leita á aðra staði, t.d. prófa fullorðinsfimleika, utandeildarfótbolta, skokkhópa eða annað sem kveikir áhugann. Aðalatriðið er bara að hreyfa sig reglulega og halda sig við efnið með því að gera eithvað sem kemur pumpunni í gang og vekur áhuga og gleði!
Að lokum vil undirrituð taka það fram að lyfja- og sálfræðimeðferðir eru auðvitað mikilvægar og áhrifaríkar leiðir til að vinna bug á þessum sjúkdómum. Hér er einungis verið að benda á að hreyfing getur verið þriðji möguleikinn fyrir fólk með væg eða miðlungsalvarleg einkenni. Enginn skal hætta lyfja- eða sálfræðimeðferð til að byrja að hreyfa sig!!... Heldur er ráðlagt að byrja að hreyfa sig meðfram núverandi meðferðum.
Comments